Amina Wie?

Amina Sboui is de jonge Tunesische (ex)Femenactiviste die we kennen omdat ze in Tunesië in de problemen kwam toen ze een foto van haar ontblote borsten op Facebook postte. Uiteindelijk werd ze opgepakt omdat ze het woord FEMEN op een kerkhofmuur kalkte. Femen zelf spaarde kosten noch moeite om te protesteren tegen de opsluiting van Amina. Drie overgevlogen Femenactivistes die in Tunis door middel van de bekende blote borsten acties de vrijlating van Sboui eisten vlogen zelf achter slot en grendel. Enkele weken later, na een veroordeling tot 4 maanden voorwaardelijk werden zij in vrijheid gesteld.

Anti-religie of islamofoob?

De acties van Femen hebben altijd een grondige afkeer voor religie weerspiegeld: vorig jaar maaide Inna Shevchenko - de Oekraïnse die de beweging leidt - met een kettingzaag een houten kruis omver om haar solidariteit te betonen met Pussy Riot. Dichter bij huis herinneren we ons de wijwateraanval op aartsbisschop Léonard toen die een lezing wilde geven aan de ULB.

Wie een beetje zijn geschiedenis kent schrikt niet van dit moeilijke huwelijk tussen religieuze instituten en het feminisme. In het overgrote deel van de wereld wordt die instituten immers ingezet om vrouwen en hun seksualiteit aan banden te leggen, hun ambities in te perken door te propageren dat hun plaats aan de haard was en te verklaren dat hun positie ondergeschikt is aan die van de man. Ook nu nog worden vrouwen met man en macht geweerd uit de hiërarchie van grote religieuze instituten, laat staan dat er sprake is van vrouwelijke religieuze leiders.

Alhoewel hun anti-religiositeit hun handelsmerk is, lijkt Femen zich toch vooral te richten tegen de Islam en de aanhangers ervan. Eén van hun eerste acties in Oekraïne was gericht tegen de Turkse ambassade en volgens één van hun blogs zijn ‘Turkse burgers de meest actieve sekstoeristen in de Oekraïne’. De vraag is nog maar of deze bewering gestoeld is op feiten.

Dit jaar, bij het aanvangen van de Ramadan (de jaarlijkse vastenperiode van moslims), tweette Shevchenko: ‘What can be more stupid then Ramadan? What can be more ugly then this religion’? (sic)

De belangrijkste en meest grootschalige actie tegen de Islam en de arrestatie van Amina vond plaats in april, toen ze in heel Europa hun ‘topless Jihad’ voerden. De foto’s van de halfnaakte actievoerders voor moskeeën of ambassades gingen de wereld rond. Moslimvrouwen en -feministes reageerden geprovoceerd met een tegencampagne en gaven te kennen dat ze niet door Femen bevrijd hoefden te worden en perfect in staat waren hun eigen strijd te voeren. Het antwoord van Shevchenko? ‘Deze vrouwen kunnen niet vrijuit spreken, want achter hen staan bebaarde mannen met messen’.

En Amina Sboui zelf verwoordt het zo: Ik apprecieerde de acties niet waarbij de dames voor de Tunesische ambassade in Frankrijk de slogan ‘Amina Akbar, Femen Akbar’ gebruikten, of die waarbij ze voor de moskee in Parijs de vlag van Tawhid verbrandden. Dat heeft vele moslims geraakt, waaronder vele van mijn naasten. Men moet de godsdienst van iedereen respecteren.

Intersectionaliteit

Het is in elk geval duidelijk dat in het feminisme van Femen intersectionaliteit ver te zoeken is. (Intersectionaliteit betekent onder andere dat men niet het eigen denkkader en de oplossingen eraan verbonden transponeert op andere groepen). Iedereen die een andere visie op feminisme heeft wordt opzijgeschoven als bondgenoot van het patriarchaat, allianties met andere feministische groeperingen wordt niet gezocht en zelfpromotie lijkt het belangrijkste doel.

Over het algemeen is de theoretische onderbouw van Femen redelijk mager en gaat het zelden de slogans van ‘sextremisme’ voorbij. In een artikel in The Guardian van april luidde de ondertitel: 'Femen is at war with a patriarchy that sees women as sex objects. What weapons do we have? Our bare breasts'. (Femen is in staat van oorlog met het patriarchaat dat vrouwen ziet als seksobjecten. Welke wapens zetten we in? Onze blote borsten). De naïviteit waarmee aangenomen wordt dat actievoerders met blote borsten de patriarchale structuren kunnen vernietigen roept vragen op over hoe serieus de leiding bezig is met feminisme als strijdpunt. Of gaat het vooral over marketing en de verkoop van T-shirts (al dan niet met een borstafdruk van je favoriete activiste) en het binnenhalen van giften? Tegenwoordig is er in Turkije bijvoorbeeld al sexy Femen-lingerie op de markt.

De financiering van Femen

Hoe Femen acties bekostigt en activisten en advocaten vergoedt blijft ten andere een goed bewaard geheim. Amina noemt de ondoorzichtigheid van de geldstromen achter Femen naast islamofobie de hoofdreden van haar vertrek: ‘Ik ken de geldbronnen van de beweging niet. Ik heb verschillende malen gevraagd aan Inna Shevchenko om daar duidelijkheid over te scheppen, maar ik heb daar nooit een klaar antwoord op gekregen. Ik wil niet in een beweging zitten die gefinancierd wordt met geld van bedenkelijke afkomst. En wat als Israël één van de financiers is?’.

Ook andere ex-leden klagen over onduidelijkheid of misleidende informatie. Zo werd na de brand in het hoofdkwartier van Femen geld gevraagd voor het herstel van de trainingszaal, terwijl deze niet door de brand werd getroffen. En toen Shevchenko zelf haar tanden brak bij een aanval werd om giften gevraagd, alhoewel ze toen gratis geholpen werd door een tandarts.

Diskrediet

Er zijn op dit moment geen harde bewijzen dat de staat Israël Femen zou financieren. Maar door krampachtig te zwijgen – ook tegenover de eigen leden en activisten - over hoeveel geld er binnenkomt en hoe het besteed wordt, blijft de top van Femen een makkelijk doelwit voor beschuldigingen van zelfverrijking.

Elke subversieve beweging krijgt natuurlijk af te rekenen met lastercampagnes, maar in het geval van Femen klinken de beschuldigingen van islamofobie en bedenkelijk financieel management met het onverwachte vertrek van de bekendste activiste luider dan ooit.   

Via: dewereldmorgen.be

Short link: Copy - http://whoel.se/~yv9CR$43V