De scheiding van Julia

Er is al veel over gezegd en geschreven, de veroordeling van voormalig president Julia Timosjenko vorige week tot 7 jaar cel vanwege machtsmisbruik, met name bij het sluiten van een voor Oekraïne zeer ongunstig gascontract met Rusland. Is hier sprake van een terechte veroordeling van een corrupte politica, een geval van ‘boontje komt om zijn loontje’ of moeten we dit proces zien als een welbewuste poging van het huidige regime om de politieke oppositie te demoraliseren? Allebei, lijkt me.

Wat mij los van dit alles vooral is opgevallen, is hoe de val van de dame met de vlecht op treffende wijze in beeld is gebracht.

Julia heeft zojuist het slechte nieuws gehoord. Het ongeloof straalt van haar gezicht. Ze kan het niet bevatten, lijkt in shock te verkeren. De man rechtsonder slaat de hand voor de mond, zorgelijke rimpels op het voorhoofd. De vrouw daarachter kijkt daarentegen onbewogen voor zich uit, alsof het haar niet aangaat - een pilaar van het gezag. De andere gezagsdrager toont meer medeleven. De manier waarop de agent zich naar haar toebuigt en haar aanraakt is haast vaderlijk.

Julia draagt een smaakvolle roomkleurige jurk, een halsketting met hanger, oorbellen, de vlecht onberispelijk om het hoofd gedrapeerd. Ze ziet er zoals altijd uit om door een ringetje te halen, maar… wat zien we boven op het hoofd, bij haar scheiding. Ze is niet meer zo blond, als het schijnt, als ze wil doen geloven - de ontmaskering van een vrouw op leeftijd, van een politica die te veel heeft meegemaakt.

Waarom heeft ze op het laatste moment, vlak voor de uitspraak voor het oog van de wereld, het haar niet nog even een kleurspoeling gegeven? Was het haar niet opgevallen, was ze het vergeten of… zien we hier een vrouw die de bui al zag hangen, die eigenlijk al niet meer in een goede afloop geloofde? Wie zal het zeggen.

Het einde is nog niet in zicht. Nauwelijks veroordeeld of er wordt al een nieuwe zaak tegen haar aangespannen, die terugvoert naar haar tijd als gasprinses in de jaren negentig. Als directeur van een energiebedrijf zou ze honderden miljoenen dollars achterovergedrukt hebben bij doorverkoop van Russisch gas aan de Oekraïense markt.

Wat zit er achter dit nieuwe proces? Is ze nog niet genoeg gestraft? Moet ze niet alleen ten val worden gebracht, maar ook nog eens de grond in worden gestampt? Moet de oppositie tegen de regering en nog altijd grote aanhang van Timosjenko elke hoop op een positieve wending ontnomen worden? Of is deze nieuwe aanklacht vooral bedoeld om de buitenwereld en ook het Westen te laten zien dat Julia een heel erg foute vrouw is, die volkomen terecht gevangenzit en elke verontwaardiging daarover misplaatst is?

Meer vragen. Hoe zal het verder gaan met Julia? Hoe zwaar zal het leven in de cel haar vallen en wat voor gevolgen zal dat hebben voor haar uiterlijk en de beelden, die we daarvan te zien krijgen? Julia met ingevallen wangen en grijs kortgeknipt haar, onopgemaakt en zonder vlecht? Ik moet er nog even niet aan denken…