- Teoretycznie yjemy w demokratycznym spoeczestwie, ale kapitalizm wcale nie jest demokratyczny - argumentuje Florina, ktra wraz z kilkunastoma innymi osobami rozbia obz w sercu wiatowego kapitalizmu. Pod koniec stycznia grupa ludzi utworzya ruch Occupy WEF (Okupuj wiatowe Forum Ekonomiczne) i zaoya "Miasteczko igloo" w szwajcarskim kurorcie alpejskim Davos, w trakcie gdy trwao tam jedno z waniejszych corocznych wydarze gospodarczych - forum ekonomiczne organizowane co roku przez World Economic Forum (WEF). - Moim zdaniem mona zmieni tak zmieni system gospodarczy, by ludzie mieli w niej wicej do powiedzenia - mwi Florina. - To ludzie, a nie wielkie koncerny, powinni decydowa o swoim yciu, o tym, czego chc, jak chc pracowa i gdzie ma by kierowany zysk z ich pracy. Kapitalizm mona zmieni. Musimy tylko tego chcie - dodaje.

Zainspirowany powstaniami w Afryce Pnocnej ruch Occupy powsta w Nowym Jorku we wrzeniu 2011 r. Zaczo si od Occupy Wall Street, gdzie tysice ludzi protestowao przeciwko przedkadaniu pienidza nad czowieka. W "Deklaracji Okupacji Miasta Nowy Jork" uczestnicy ruchu wezwali do wsppracy wszystkich ludzi, chronienia praw czowieka, sprzeciwienia si nieuczciwie postpujcym korporacjom i bankom. Ruch Occupy zacz kiekowa na caym wiecie, obejmujc setki innych miast, w tym Davos.

Do Davos w tym roku zjechao okoo 2,6 tys. delegatw, wrd nich 40 prezydentw i premierw z caego wiata, setki prezesw globalnych koncernw, prezesi i menederowie najwikszych wiatowych bankw. Jednym sowem - mietanka wiatowej polityki i biznesu. Przez kilka dni debatowali nad problemami wiata: napraw kapitalizmu, mwili o biedzie, nierwnociach spoecznych, bezrobociu wrd modych, kryzysie gospodarczym, niedoborach ywnoci czy problemach energetycznych. Ludziom z Occupy nie podoba si, e "wielcy" tego wiata podejmuj wane decyzje gospodarcze w imieniu 7 mld ludzi na wiecie, ale bez ich udziau. Dlatego przedstawiciele Occupy WEF protestowali z bannerem podwieszonym na balonikach, na ktrym napisali: "Hej WEF! Gdzie jest pozostae 6,9999 mld liderw?" Prbowali wej do cile strzeonego centrum konferencyjnego, w ktrym odbywa si forum, by wzi przepustki dla 6,9999 mld osb (czyli pozostaych mieszkacw Ziemi).

Mimo pocztkowych deklaracji nie udao im si ostateczne spotka z zaoycielem wiatowego Forum Ekonomicznego Klausem Schwabem.

Nie kapitalizm, ale i nie socjalizm

Florina z "Miasteczka igloo" ubolewa, e obecny system opiera si na przewiadczeniu, e konieczny jest nieustanny rozwj i szybki wzrost gospodarczy. - To bdne mylenie. Nie powinnimy cigle wicej konsumowa i produkowa, bo to doprowadzi do degradacji rodowiska naturalnego - mwi Florina. Jej zdaniem bogate spoeczestwa day si zamkn w puapce konsumpcji.

- Dobre ycie nie zaley od bogactwa i pienidzy, ale od innych wartoci: zdrowia, wolnoci - argumentuje jej kolega Amadeus, uczestnik ruchu Occupy Zurich, ktry przyjecha do Davos na demonstracj. - Ludzie mog y dobrze w swoich lokalnych spoecznociach, nie ulega pdowi konsumpcji - uwaa.

Kto moe powiedzie: atwo im tak mwi, bo yj w bogatej Szwajcarii. Ale oni si broni, e bogaty Zachd powinien "odda" cz swojego bogactwa, by kraje biedniejsze mogy wyrwna swj poziom dochodw. Amadeus ma nawet pomys, by wprowadzi globalny podatek wyrwnujcy dochody ludnoci na wiecie.

Uczestnicy forum ekonomicznego w Davos patrz raczej sceptycznie na propozycje drastycznych zmian obecnego systemu. - To gospodarka rynkowa pozwala na wolny przepyw towarw, usug, pienidzy czy pomysw i umoliwia ludziom swobodne przemieszczanie si. Moim zdaniem wolno jednostki jest poczona z gospodark rynkow, a gospodarka rynkowa opiera si na kapitalizmie - mwi "Gazecie" wysoki przedstawiciel jednego z bankw. Nie chcia by jednak cytowany pod nazwiskiem.

Jego zdaniem alternatywa dla kapitalizmu jest tylko jedna: socjalizm. - W socjalizmie byli ludzie, ktrzy twierdzili, e wiedz lepiej ni rynek, co jest innym ludziom potrzebne, ile inni powinni zarabia. Ciko pracujcy dostawa tyle samo, ile le. Moim zdaniem to jest bdne podejcie. Niech o zarobkach decyduje gospodarka rynkowa m.in. poprzez umiejtnoci, wyksztacenie. Gospodarka rynkowa reguluje ceny, nagradza tych, ktrzy robi co lepiej. To rynek decyduje, ktra firma radzi sobie lepiej, bo dziaa najbardziej efektywnie, a nie jaki czowiek w ministerstwie - dodaje bankier.

- Ludzie czsto zapominaj, e to kapitalizm zapewni im nie tylko wzrost dobrobytu, ale te wolno. Szanuj ludzi z ruchu Occupy. Ale sam fakt, e mog wyraa swoj opini, podrowa do Davos, to wynik gospodarki rynkowej i kapitalizmu - argumentuje bankier.

"Nie" dla przywilejw bogaczy

Przedstawiciele Occupy s nie tyle przeciwko gospodarce rynkowej, ile przeciwko naduyciom, ktre wynikaj z jej niedoskonaoci. Powszechne protesty wzbudzao w ostatnich kilku latach to, e wiele bankw podczas kryzysu finansowego trzeba byo ratowa z pienidzy podatnikw. A gdy tylko stany na nogi, od razu zaczy wypaca milionowe premie swoim prezesom.

Cho by moe naciski opinii publicznej zaczynaj kruszy sumienie bankierw. W Wielkiej Brytanii Stephen Hester, szef Royal Bank of Scotland (bank przejty w kryzysie przez pastwo), mia dosta nagrod w wysokoci okoo 1,5 mln dol., i to w czasie, gdy zarzdzana przez niego instytucja przeprowadza masowe zwolnienia. Ale zrezygnowa z niej po gonych protestach opozycji. Jeden z jego poprzednikw - Fred Goodwin - doprowadzi RBS do niewypacalnoci i odszed w 2008 r. z wysok emerytur. Kilka dni temu straci tytu szlachecki. Poprzednio zdarzyo si to 30 lat temu. I te chodzio o finansist i filantropa Jacka Lyonsa, ktry w latach 80. manipulowa kursem akcji browaru Guinness.

Na wypaczenia kapitalizmu zwracaj uwag nawet miliarderzy. Niedawno Warren Buffett zwrci uwag, e paci nisze podatki ni jego sekretarka. - Debbie pracuje tak samo ciko jak ja, a paci dwa razy wysze podatki - powiedzia Buffett. On - 17,4 proc., ona - 35,8 proc. To dlatego, e Buffetta obowizuje gwnie podatek od zyskw kapitaowych, a nie podatek dochodowy. Od nazwiska Buffetta pochodzi regua, ktr chce wprowadzi w ycie administracja prezydenta Baracka Obamy. Chodzi w niej o to, by Amerykanie zarabiajcy ponad milion dolarw pacili efektywny podatek sigajcy co najmniej 30 proc.

Bankier z Davos: - Czy kapitalizm albo gospodarka rynkowa powinny zawiera w sobie elementy bardziej spoeczne? Oczywicie. Kapitalizm powinien te dba o ludzi, ktrzy nie odnajduj si w tym systemie i pozostaj z tyu. Kapitalizm nie jest idealnym systemem, powinien si zmienia i poprawia. Ale moim zdaniem cay czas si zmienia np. poprzez dodatkowe regulacje, ktre maj na celu naprawianie niedoskonaoci wolnego rynku. Obecnie "model niemiecki", czyli bardziej spoeczna gospodarka rynkowa, sprawdza si. A jeszcze kilka lat temu by wymiewany. Ale nie zmienimy wiata na lepsze, uywajc "socjalistycznej" retoryki w stylu "nie chcemy, by jedni mieli wicej ni inni. Wszyscy powinni mie po rwno" - mwi finansista.

Florina: - 1 proc. populacji posiada poow wiatowego bogactwa. Ale przecie ten 1 proc. wcale nie pracowa na to ciej, nie jest inteligentniejszy ni inni ludzie. Czy tak ma wyglda wspczesny wiat? - argumentuje.

- To demokratycznie wybierane rzdy ustalaj zasady, ktrym my si pniej podporzdkowujemy. Jeli komu nie podobaj si ustalone zasady, to zawsze ma moliwo zagosowa w wyborach i zmieni rzdzcych - przekonuje bankier.

Via: wyborcza.biz

Short link: Copy - http://whoel.se/~zg8EB$WP